Van lesidee naar klaslokaal - optimaliseer lesvoorbereiding

Als invaljuf geniet ik van de vrijheid om mijn lessen op mijn eigen manier in te vullen. Mijn specialisatie ligt in digitale geletterdheid en het verzorgen van creatieve lesdagen. Lukida, mijn opdrachtgever, geeft me hierin alle ruimte. Hoewel ik altijd een paar lessen klaar heb liggen, komt het regelmatig voor dat ik meerdere keren voor dezelfde groep sta of dat het lesprogramma niet helemaal aansluit bij de specifieke behoeften van de school. Daarom vraagt het invallen om flexibiliteit en een gevarieerd lesaanbod.

Iedereen die ooit een les heeft ontwikkeld, weet dat dit behoorlijk wat tijd kan kosten. Het begint met het inleven in de groep en het in kaart brengen van de verschillende leerniveaus. Vervolgens geef je een heldere, korte en informatieve uitleg, waarbij je voorbeelden uit hun leefomgeving gebruikt om de kinderen te activeren. Het kennisgebied krijgt een logische opbouw die leidt tot een duidelijk leerdoel voor de leerlingen. Daarna ontwikkel je een kleine presentatie, maak je een quiz om de opgedane kennis te toetsen, en bedenk je hoe je het praktische onderdeel soepel kunt laten verlopen zonder al te veel rumoer.

Natuurlijk houd je ook rekening met kinderen die wat meer moeite hebben en met de snelle leerlingen. Voor beiden pas je je les aan. Want er is niets zo vervelend voor een invaljuf of meester als een groep voor je te hebben waar de kinderen zich vervelen of gefrustreerd raken door een te hoog of te laag niveau.

Het omzetten van een lesidee naar een concreet inzetbare les kost tijd. Omdat ik graag de copyright van mijn lessen behoud, wordt deze lesvoorbereidingstijd dan ook niet vergoed. Daarom was ik ontzettend enthousiast toen ik ChatGPT ontdekte. Alle bovenstaande stappen, op het bedenken van het lesthema en onderwerp na, had ik ineens in no time uitgewerkt en zelfs meteen gedifferentieerd.

Toch liep ik tegen een paar obstakels aan bij het ontwikkelen van lessen over digitale geletterdheid. Hoe indrukwekkend ChatGPT en andere Large Language Models (LLM's) ook zijn, ze werken op basis van de interpretatie van woorden en voorspellen vervolgens een uitkomst. Hoewel deze uitkomsten vaak verbluffend en zeer accuraat zijn, zijn ze niet altijd specifiek of exact genoeg. Als je weinig van een onderwerp afweet, kan het riskant zijn om iets over te brengen dat niet helemaal klopt. En dat merk je niet altijd, want de manier waarop ChatGPT iets verwoordt, klinkt meestal zeer overtuigend.

Gelukkig kun je deze valkuil vermijden door AI-chatbots te gebruiken zoals Youri. Youri werkt op basis van een specifiek samengestelde kennisbank over een leergebied, waarin kerndoelen, beschrijvingen en verwachtingen van het SLO zijn verwerkt en door RAG (Retrieval-Augmented Generation) worden opgeroepen. RAG is een AI-techniek die de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van generatieve AI-modellen verbetert door feiten uit externe bronnen op te halen, in dit geval een speciaal samengestelde kennisbank over digitale geletterdheid.

Speciaal voor jou, en natuurlijk ook voor mezelf zodat ik in de toekomst minder tijd kwijt ben aan het ontwikkelen van lessen en nog flexibeler ingezet kan worden als invaljuf, heb ik samen met een team, mijn man en in samenwerking met Lukida, de AI-chatbot Youri ontwikkeld. Hierbij hebben we naast het leergebied digitale geletterdheid ook rekening gehouden met onze creatieve en kunstzinnige achtergrond. De antwoorden die Youri geeft, zetten me vaak aan tot nieuwe ideeën en inspireren me om mijn lesdagen creatief in te vullen.

Ben je nieuwsgierig hoe ik Youri efficiënt gebruik en welke vragen ik stel om tot een kwalitatieve lesdag te komen? Lees dan mijn volgende artikel, waarin ik een hele les van A tot Z uitwerk, inclusief presentatie en docentenhandleiding, die je, als je dat wilt, ook kunt gebruiken.